Τι συμβαίνει στον εγκέφαλο όταν πανικοβάλλεσαι και γιατί ο χρόνος φαίνεται να παγώνει

Ο χρόνος δεν αλλάζει, εσύ αλλάζεις

Ο φυσικός χρόνος συνεχίζει κανονικά, αλλά ο υποκειμενικός χρόνος, όπως τον αντιλαμβάνεται ο εγκέφαλός σου, μπορεί να διασταλεί ή να συρρικνωθεί ανάλογα με την ψυχική σου κατάσταση.

Όταν τρομάζεις:

• Ο εγκέφαλος εισέρχεται σε λειτουργία επιβίωσης (fight or flight).
• Η αμυγδαλή, το «κέντρο του φόβου», ενεργοποιείται αστραπιαία.
• Το σώμα απελευθερώνει κορτιζόλη και αδρεναλίνη, προκαλώντας υπερ-αντίληψη.

Το αποτέλεσμα; Καταγράφεις περισσότερες πληροφορίες ανά δευτερόλεπτο με τρόπο που κάνει τον χρόνο να φαίνεται επιμηκυμένος.

Η μελέτη που το απέδειξε

Σε ένα πείραμα του καθηγητή David Eagleman στο Baylor College of Medicine, εθελοντές έπεφταν από μεγάλο ύψος με δίχτυ ασφαλείας. Όταν ρωτήθηκαν πόσο διήρκησε η πτώση, όλοι απάντησαν πολύ μεγαλύτερο χρόνο από τον πραγματικό.

Ο εγκέφαλος τους κατέγραψε περισσότερα «καρέ» -όπως μια κάμερα σε slow motion- προκαλώντας την αίσθηση παράτασης του χρόνου.

Γιατί το κάνει αυτό ο εγκέφαλος;

Δεν πρόκειται για «κόλπο» ή λάθος, αλλά για εξελικτικό μηχανισμό. Όταν βρίσκεσαι σε απειλή, η φύση σού επιτρέπει να δεις, να επεξεργαστείς και να αντιδράσεις πιο γρήγορα. Ο χρόνος φαίνεται πιο αργός, ώστε να πάρεις ταχύτερες αποφάσεις και να αποκτήσεις... προβάδισμα επιβίωσης.

Στην ουσία, ο εγκέφαλός σου «παραμορφώνει» το χρόνο για να σώσει τη ζωή σου.

Παραδείγματα

Στα οδικά ατυχήματα, οι επιζώντες συχνά λένε ότι «είδαν τα πάντα σε αργή κίνηση». Σε ακραίες καταστάσεις, επιζώντες φυσικών καταστροφών θυμούνται λεπτομέρειες που δεν θυμόταν κανείς άλλος. Ακόμα και στον αθλητισμό, οδηγοί της F1, του σκι περιγράφουν ότι «ο χρόνος επιβραδύνεται» όταν βρίσκονται σε οριακές καταστάσεις.

Ο εγκέφαλος είναι εξαιρετικά προσαρμοστικός. Όταν βρεθείς σε κίνδυνο, δεν σε εγκαταλείπει, σε κάνει να νιώσεις ότι έχεις περισσότερο χρόνο, ακόμη κι αν ο κόσμος γύρω σου συνεχίζει με την ίδια ταχύτητα. Δεν είναι μαγεία. Είναι νευροεπιστήμη...