Πώς η Σουηδία κατάφερε να κόψει το κάπνισμα: Το μοντέλο που δείχνει τον δρόμο για έναν smoke-free κόσμο

Πώς η Σουηδία κατάφερε να κόψει το κάπνισμα

Σε έναν κόσμο όπου η δημόσια υγεία και η καινοτομία διασταυρώνονται καθημερινά, λίγες χώρες καταφέρνουν να δείξουν ξεκάθαρα τον δρόμο για ένα καλύτερο αύριο. Η Σουηδία έχει καταφέρει, λοιπόν, κάτι μοναδικό. Έχει προσεγγίσει έναν κόσμο χωρίς τσιγάρο, συνδυάζοντας επιστήμη, στρατηγική και κοινωνική υπευθυνότητα.

Πρόσφατα, είχαμε την ευκαιρία να βρεθούμε στη Στοκχόλμη, καλεσμένοι της British American Tobacco Hellas (BAT), για να παρακολουθήσουμε από κοντά το λανσάρισμα του OMNI™, μιας πλατφόρμας γνώσης που φιλοδοξεί να αλλάξει τον τρόπο που βλέπουμε το μέλλον χωρίς τσιγάρο. Το event πραγματοποιήθηκε στο Εθνικό Μουσείο Επιστήμης και Τεχνολογίας της Στοκχόλμης και είχε τίτλο «Κι αν το «κλειδί» για ένα μέλλον χωρίς τσιγάρο έχει ήδη βρεθεί;».

Παράλληλα, βιώσαμε το «σουηδικό μοντέλο» και στην πράξη, παρατηρώντας ότι οι άνθρωποι δεν κάπνιζαν, ενώ οι Σουηδοί όλων των ηλικιών φαίνονταν να έχουν ενσωματώσει τη φιλοσοφία ενός κόσμου χωρίς τσιγάρο στην καθημερινότητά τους.

Σουηδία, η πρώτη smoke-free χώρα στον κόσμο

Με μόλις 4,5% των Σουηδών ενήλικων να καπνίζουν καθημερινά, η Σουηδία έγινε η πρώτη χώρα στον κόσμο που πληροί τα όρια που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Ένωση για μια smoke-free κοινωνία, 16 ολόκληρα χρόνια πριν από τον ευρωπαϊκό στόχο του 2040.

Οι στατιστικές ενισχύουν αυτή την εικόνα, καθώς η θνησιμότητα από καρκίνο του πνεύμονα στους άνδρες είναι 61% χαμηλότερη από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, ενώ οι θάνατοι από όλα τα νοσήματα που σχετίζονται με το κάπνισμα είναι σχεδόν 40% χαμηλότεροι.

Η δεκαετία της προόδου: λιγότεροι καπνιστές, περισσότερες εναλλακτικές

Από το 2012, το ποσοστό των καπνιστών στη Σουηδία έχει μειωθεί περισσότερο από το μισό, κυρίως χάρη στη χρήση του snus, στα σακουλάκια νικοτίνης, αλλά και στο άτμισμα.

Η φορολογική πολιτική ενθαρρύνει τη μετάβαση σε αυτά τα προϊόντα, κρατώντας τα οικονομικά πιο προσιτά από τα παραδοσιακά τσιγάρα.

Το κόστος της αδράνειας στην Ευρώπη

Σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του OMNI™, φαίνεται πως με τους σημερινούς ρυθμούς, η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν αναμένεται να φτάσει τον στόχο της smoke-free κοινωνίας πριν από το 2100. Αν τα κράτη-μέλη υιοθετούσαν τα σουηδικά πρότυπα, πάνω από 3,5 εκατομμύρια ζωές θα μπορούσαν να σωθούν μέσα στην επόμενη δεκαετία.

Η σουηδική κυβέρνηση έχει εκφράσει έντονη αντίθεση στην πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για αναθεώρηση της οδηγίας φορολογίας καπνικών προϊόντων, παραμένοντας σταθερή στη δέσμευσή της για τη μείωση της βλάβης από το κάπνισμα.

Ένα πρακτικό ρυθμιστικό μοντέλο

Η Σουηδία δεν βασίζεται σε απαγορεύσεις, αλλά σε μια στρατηγική που συνδυάζει πρόσβαση σε ασφαλέστερες εναλλακτικές, ευέλικτη φορολογία και εκπαίδευση των πολιτών.

OMNI™: Η γνώση στη βάση της αλλαγής

Στο λανσάρισμα του OMNI™ στη Στοκχόλμη ακούσαμε επιστήμονες και στελέχη να παρουσιάζουν πώς η επιστήμη και η στρατηγική μπορούν να δημιουργήσουν ασφαλέστερες επιλογές για τους καπνιστές.

Αν μας άφησε κάτι αυτό το ταξίδι; Σίγουρα τη σκέψη πως ένας κόσμος χωρίς τσιγάρο δεν αποτελεί πλέον σενάριο επιστημονικής φαντασίας, αλλά πρόκειται για ένα «μοντέλο» που μπορεί να εφαρμοστεί και σταδιακά να έχει ενθουσιώδη αποτελέσματα.