OHE: Νέα αντιπαράθεση για την έρευνα των εκρήξεων Nord Stream

Εξελίξεις στην έρευνα για τις εκρήξεις Nord Stream

Για τις πρόσφατες εξελίξεις στην έρευνα για τις εκρήξεις της 26ης Σεπτεμβρίου 2022 που προκάλεσαν ζημιές στους αγωγούς Nord Stream στη Βαλτική Θάλασσα, συνεδρίασε το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ κατόπιν αιτήματος της Ρωσίας.

Στις 21 Αυγούστου 2025, ο Γερμανός γενικός εισαγγελέας ανακοίνωσε τη σύλληψη ενός Ουκρανού, υπόπτου ως συντονιστή των εκρήξεων. Ο άνδρας, που ταυτοποιήθηκε μόνο ως "Σερχίι Κ." για λόγους προστασίας προσωπικών δεδομένων, συνελήφθη στην Ιταλία βάσει ευρωπαϊκού εντάλματος. Η Γερμανία ισχυρίζεται ότι ανήκε σε ομάδα που τοποθέτησε τα εκρηκτικά, αφού απέπλευσε από το λιμάνι του Ροστόκ. Στις 3 Σεπτεμβρίου 2025 αναμένεται ιταλικό δικαστήριο να εξετάσει την έκδοση του.

Η Ρωσία επικαλείται τη σύλληψη του Σερχίι Κ. και μιλά για "καθυστερήσεις και έλλειψη διαφάνειας" της γερμανικής έρευνας. Η Δανία, η Γερμανία και η Σουηδία απέρριψαν τους ρωσικούς ισχυρισμούς περί αδιαφάνειας. Στις 22 Αυγούστου η Γερμανία με επιστολή στον ΟΗΕ (S/2025/530) που εστάλη από κοινού με τη Δανία και τη Σουηδία επανέλαβε ότι η γερμανική έρευνα είναι αμερόληπτη και ανεξάρτητη, σύμφωνα με το κράτος δικαίου, και ότι "οι αναφορές στα ΜΜΕ δεν αντικαθιστούν τις έρευνες, που απαιτούν εμπιστευτικότητα".

Στη συνεδρίαση, ο Βοηθός Γενικός Γραμματέας Μίροσλαβ Γέντζια υπογράμμισε ότι ο ΟΗΕ βασίζεται αποκλειστικά σε δημόσιες πληροφορίες ή σε στοιχεία που διαβιβάζουν τα ενδιαφερόμενα κράτη-μέλη και δεν είναι σε θέση να επιβεβαιώσει αντικρουόμενους ισχυρισμούς.

Ανέφερε ότι μεταξύ 26 και 29 Σεπτεμβρίου 2022 καταγράφηκαν τέσσερις διαρροές στους αγωγούς Nord Stream 1 και 2, σε διεθνή ύδατα εντός των οικονομικών ζωνών Σουηδίας και Δανίας. Παρά το γεγονός ότι οι αγωγοί δεν λειτουργούσαν, περιείχαν μεγάλες ποσότητες φυσικού αερίου. Έρευνα που συντόνισε το UNEP και δημοσιεύθηκε τον Ιανουάριο 2025 κατέδειξε ότι οι διαρροές απελευθέρωσαν 445.000-485.000 τόνους μεθανίου — διπλάσιους από τις αρχικές εκτιμήσεις — συνιστώντας τη μεγαλύτερη ανθρωπογενή εκπομπή μεθανίου που έχει καταγραφεί.

Ο κ. Γέντζια κάλεσε τα κράτη-μέλη να αποφύγουν την πολιτικοποίηση και τις εικασίες, τονίζοντας ότι η προστασία κρίσιμων υποδομών είναι θεμελιώδης για την ασφάλεια, τη σταθερότητα και το περιβάλλον. Προέτρεψε σε ενισχυμένη συνεργασία και ανταλλαγή πληροφοριών, υπογραμμίζοντας ότι η καταστροφή τέτοιων υποδομών έχει σοβαρές περιφερειακές και παγκόσμιες επιπτώσεις.

Ο Αναπ. Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Ελλάδας Ιωάννης Σταματέκος, καταδίκασε όλες τις επιθέσεις κατά αμάχων και ενεργειακών υποδομών και τόνισε ότι το Συμβούλιο δεν είναι το κατάλληλο φόρουμ για τη συζήτηση εσωτερικών νομικών ή δικαστικών θεμάτων κυρίαρχων κρατών.

Η Δανία εξέφρασε την πλήρη εμπιστοσύνη της στις γερμανικές αρχές για τη διερεύνηση των εκρήξεων στους αγωγούς Nord Stream το 2022.

Ο Δανός εκπρόσωπος υπενθύμισε ότι μία από τις εκρήξεις σημειώθηκε εντός της δανικής ΑΟΖ, γεγονός που οδήγησε σε ξεχωριστή εθνική έρευνα.

Η Δανία έχει ενημερώσει το Συμβούλιο με επτά κοινές επιστολές μαζί με Γερμανία και Σουηδία, ενώ παράλληλα παρείχε διμερείς ενημερώσεις στη Ρωσία. Η επίκληση περί μη ενημέρωσης χαρακτηρίστηκε από τη Δανία "ανακριβής και απαράδεκτη παραποίηση των γεγονότων".

Ο Αναπ. Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Ρωσίας Ντμίτρι Πολιάνσκι δήλωσε ότι "η διεθνής κοινότητα κρατείται στο σκοτάδι για μια τέτοια έρευνα εδώ και σχεδόν τρία χρόνια, και εκείνοι που βρίσκονται πίσω από αυτό δεν έχουν ακόμη λογοδοτήσει για όσα έκαναν".

Σημειώνεται ότι το Συμβούλιο Ασφαλείας ΟΗΕ έχει ασχοληθεί με το ζήτημα Nord Stream πολλές φορές από το 2022, με τη Ρωσία να συγκαλεί τουλάχιστον δέκα συνεδριάσεις, με την τελευταία να λαμβάνει χώρα στις 4 Οκτωβρίου 2024.