Οι τρεις στιγμές-κλειδιά της ιστορίας που στοιχειώνουν την Ουκρανία

Η Ιστορία ως πεδίο μάχης

Για την Ουκρανία, η Ιστορία αποτελεί πεδίο μάχης. Μήνες πριν ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν εξαπολύσει τη γενικευμένη εισβολή του, είχε δημοσιεύσει ένα εκτενές άρθρο 5.000 λέξεων, στο οποίο επιχειρηματολογούσε υπέρ της διάλυσης της χώρας. Στον λόγο του που σηματοδότησε την έναρξη της ρωσικής επίθεσης απαρίθμησε μια σειρά ιστορικών παραπόνων κατά της Δύσης.

Τώρα, τα «μαθήματα» Ιστορίας επανέρχονται να στοιχειώσουν το Κίεβο. Καθώς ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ πιέζει για μια διαπραγματευτική λύση στον πόλεμο, πολιτικοί και αναλυτές αναζητούν τα κατάλληλα ιστορικά παραδείγματα για να εξηγήσουν την εύθραυστη θέση στην οποία βρίσκεται η Ουκρανία.

Η Συμφωνία του Μονάχου (1938)

Η Συμφωνία του Μονάχου παρέδωσε την περιοχή των Σουδητών της Τσεχοσλοβακίας στη ναζιστική Γερμανία, σε μια προσπάθεια αποφυγής πολέμου στην Ευρώπη. Η παραχώρηση των Σουδητών ενθάρρυνε τον Χίτλερ και άνοιξε τον δρόμο προς τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Οι επικριτές του Τραμπ έχουν συγκρίνει την πρόθεσή του να συναντηθεί κατ’ ιδίαν με τον Πούτιν στην Αλάσκα με το λάθος του τότε Βρετανού πρωθυπουργού Νέβιλ Τσάμπερλεν να εμπιστευθεί τον Χίτλερ.

Η Διάσκεψη της Γιάλτας (1945)

Η Διάσκεψη της Γιάλτας μεταξύ Ρούζβελτ, Τσόρτσιλ και Στάλιν έθεσε τους όρους της μεταπολεμικής τάξης στην Ευρώπη. Σήμερα, η κατάσταση είναι διαφορετική: η Ρωσία δεν έχει κατακτήσει ούτε το Ντονμπάς, ενώ οι ΗΠΑ έχουν σημαντικά περιθώρια να στηρίξουν το Κίεβο.

Το Μνημόνιο της Βουδαπέστης (1994)

Το 1994, η Ουκρανία αποδέχθηκε να παραδώσει τα πυρηνικά όπλα της, με αντάλλαγμα διαβεβαιώσεις για τον σεβασμό της κυριαρχίας της. Οι υποσχέσεις αυτές δεν την προστάτευσαν ούτε από την προσάρτηση της Κριμαίας το 2014, ούτε από την πλήρη εισβολή το 2022.

Η Ουκρανία βρίσκεται σε ακόμη μία ιστορική καμπή, καθώς οι διπλωμάτες προσπαθούν να βρουν το κατάλληλο πλαίσιο και φόρμουλα για ειρηνευτικές συνομιλίες.