Η αγορά τέχνης σε ύφεση: Ο Sotheby’s καταγράφει τις μεγαλύτερες ζημίες της δεκαετίας

Η κατάσταση στην αγορά τέχνης

Η αγορά τέχνης διεθνώς βρίσκεται σε παρατεταμένη κρίση, με τις συνέπειες να αποτυπώνονται εντονότερα στον ιστορικό οίκο δημοπρασιών Sotheby’s. Το 2024 η εταιρεία εμφάνισε ζημίες προ φόρων 248 εκατομμυρίων δολαρίων, ποσό υπερδιπλάσιο σε σχέση με τα 106 εκατ. δολάρια του 2023, σύμφωνα με οικονομικά στοιχεία που κατατέθηκαν στο Λουξεμβούργο.

Οι πιέσεις είναι εμφανείς και στα έσοδα: τα τέλη και οι προμήθειες υποχώρησαν κατά 18%, στα 813 εκατ. δολάρια, από 994 εκατ. ένα χρόνο νωρίτερα, ενώ οι συνολικές πωλήσεις κατρακύλησαν κατά 23%, στα 6 δισ. δολάρια. Η κατάσταση επιβαρύνθηκε περαιτέρω από τις αυξημένες αποζημιώσεις προσωπικού, που ανήλθαν στα 29,2 εκατ. δολάρια, παρά το γεγονός ότι το προσωπικό μειώθηκε μόλις κατά 24 άτομα στους 2.218.

Για την ενίσχυση της ρευστότητας, τον Αύγουστο του 2023 το κρατικό επενδυτικό ταμείο του Άμπου Ντάμπι ADQ απέκτησε μερίδιο στον Sotheby’s, στο πλαίσιο κεφαλαιακής ένεσης 1 δισ. δολαρίων στην οποία συμμετείχε και ο ιδιοκτήτης του, δισεκατομμυριούχος Πάτρικ Ντράι.

Συνολική εικόνα της αγοράς

Η εικόνα αυτή δεν είναι μεμονωμένη καθώς αντανακλά μια συνολικότερη ύφεση στην αγορά τέχνης. Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση Art Basel & UBS Global Art Market Report 2025, οι παγκόσμιες πωλήσεις τέχνης υποχώρησαν κατά 12% το 2024, φτάνοντας τα 57,5 δισ. δολάρια. Ειδικά τα έργα μεγάλης αξίας – άνω των 10 εκατ. δολαρίων – κατέγραψαν πτώση 39% στις δημοπρασίες.

Η γεωγραφική κατανομή δείχνει επίσης τη μετατόπιση της ισχύος. Οι Ηνωμένες Πολιτείες εξακολουθούν να διατηρούν το μεγαλύτερο μερίδιο της αγοράς με 43% της συνολικής αξίας πωλήσεων, όμως και εκεί παρατηρείται κάμψη. Η Κίνα, που παραδοσιακά στηρίζει το άνω τμήμα της αγοράς, κατέγραψε πτώση 31%, αντανακλώντας την αποδυνάμωση της ζήτησης από εύπορους συλλέκτες.

Ανταγωνιστές όπως ο Christie’s εμφάνισαν μικρότερη κάμψη, με τις πωλήσεις να μειώνονται κατά 6% στα 5,7 δισ. δολάρια. Ωστόσο, το πλήγμα για τον Sotheby’s είναι βαθύτερο, καθώς οι απώλειες εντάθηκαν παρά τις προσπάθειες μείωσης του κόστους.

Η κρίση στην αγορά τέχνης αποδίδεται σε ένα μίγμα παραγόντων: από την υποχώρηση της ζήτησης στην Ασία και την αβεβαιότητα στις ΗΠΑ, μέχρι τη γενικότερη πίεση στα πολύ ακριβά έργα που παραδοσιακά λειτουργούσαν ως «βαρόμετρο» για τους οίκους. Παράλληλα, η μετατόπιση προς πιο προσιτά έργα και ιδιωτικές πωλήσεις αναδεικνύει μια νέα δυναμική, την ώρα που η ψηφιοποίηση παραμένει κρίσιμη για τη μελλοντική ανάπτυξη.

Το ερώτημα είναι αν οι κεφαλαιακές ενισχύσεις, όπως αυτή του ADQ, αρκούν για να αντιστρέψουν την αρνητική πορεία. Προς το παρόν, η εικόνα δείχνει πως η παγκόσμια αγορά τέχνης περνά μια φάση βαθιάς αναδιάρθρωσης, με τον Sotheby’s να βρίσκεται στο επίκεντρο της θύελλας.